Een paar keer per jaar
krijg ik de onbedwingbare drang om wat langer op reis te gaan en nog eens echt
de tijd te vergeten. Beter nog, vertrekken zonder op voorhand hotels te boeken
of oneindig het internet af te speuren voor de beste deals. Gewoon go with the
flow. Dat is een van de redenen waarom ik naar Iran ben vertrokken met Joker
Reizen. Dat is ook de reden waarom die reizen erg populair zijn. Want terwijl
alles voor je wordt geregeld kan je gewoon je eigen ding doen en ongedwongen
genieten van een land met niets dan highlights. In deel 3 reizen we van Yazd
naar Shiraz.
Torens der Stilte (Dakhma).
|
stilte (dakhma). Net voor we Yazd binnenrijden stoppen we aan een wat lugubere
plek, al doet de naam Torens der Stilte (Dakhma) dat niet meteen vermoeden. Voor
de islam in Iran werd geïntroduceerd geloofden de mensen in het Zoroastrisme. Ze waren aanhangers van de profeet
Zarathustra, die hier in de 12e V.Ch. werd geboren. De Zoroasters, ze bestaan nog
steeds, aanbidden vuur en hadden een heel speciale manier om afscheid te nemen
van hun doden. Omdat vuur noch aarde bezoedeld mochten worden met de dood, konden ze hun overledenen niet begraven of cremeren. Er werden dakhma’s gebouwd, grote torens in de
woestijn, ver weg van de bewoonde wereld.
Torens der Stilte (Dakhma) in Yazd.
|
Op die torens van stilte werd een
muur gebouwd, waarbinnen hun doden in een cirkel werden gelegd als prooi voor
de gieren. De mannen die er werkten mochten alleen de stad in met een grote bel
rond hun nek. Eén van hen leeft nog en is nog steeds een paria. Dit eigenaardige
dodenritueel ontstond voor onze jaartelling en werd pas in 1971 verboden, omdat de
stad steeds dichter kwam en
niemand ermee geconfronteerd wilde worden. Ik beklim de oudste van de twee torens die 150
jaar oud is. We brengen ook een bezoekje aan de Vuurtempel in Yazd, want er
bestaan nog steeds een 20.000-tal Zoroasters die daar de vlam eeuwig brandend
houden.
Windtorens (bâdgir), in Yazd.
|
en om dat harde woestijnklimaat te bestrijden gebruiken Iraniërs al meer dan
3000 jaar wind en water. Overal in Iran vinden we windtorens (bâdgir), vooral in
Yazd, wat de architectuur van deze stad heel bijzonder maakt. Ze zijn niet
alleen esthetisch en ecologisch, maar ook ontzettend vernuftig. De natuurlijke ventilatie wordt versterkt door de lucht die bovenaan binnenkomt om te
buigen. Daardoor, in combinatie met de qanats (zie artikel 2) die zorgen dat het water onderin de torens uitkomt, werd alles niet alleen vochtig gehouden in dit droge woestijnklimaat maar
ook koel. Het water werd nl. tegen het vriespunt gebracht en dat in soms meer dan 40°.
Buiten-en binnenkant van de hoogste windtoren in de Dolat Abad Garden
|
Dus
behalve een perfect aircosysteem was zo’n toren ook een koelkast avant la
lettre waarin eten kon bewaard worden. Ze worden tot op de dag van vandaag
gebruikt. De grootste ter wereld staat in de Dolat Abad Garden. Daar
kunnen we met z’n allen aan de lijve ondervinden dat het ook echt werkt. Even
ontsnappen aan de hitte is in Iran een zegen. De gigantische windvanger is
33,8m hoog en dateert van de 12de eeuw. In deze Perzische tuin zijn er nog meer opvallende gebouwen met prachtige glasramen, er is ook een
unieke spiegelhal, maar de windvanger beheerst de hele tuin en is dé grote
blikvanger.
Yadz, een stad voor zoetekauwen. |
zoetekauwen. Voor iedereen die van zoet houdt is Yazd een must, vooral
voor Iraanse zoetekauwen want ze komen van het hele land hier naartoe om de
bekendste en grootste snoepwinkel van Iran te bezoeken, Haj Khalife Ali Radbar. De
winkel lijkt op een fabriek, tientallen mensen, die bijzonder efficiënt te werk
gaan, nemen de bestellingen op en en verpakken alles in een recordtempo. Wij
krijgen er meteen enkele proevertjes voorgeschoteld, die net iets te zoet zijn
voor mijn smaak, maar daar denken de Iraniërs anders over. Ik zie ze met grote zakken
vol koekjes en snoep naar buitengaan. Ook een paar mensen uit ons groepje
kunnen niet aan de verleiding weerstaan.
Jameh moskee.
|
mozaïekwerk. Hét herkenningspunt van de stad is de Jameh moskee, ernaast
kijken is moeilijk, hij heeft nl. de hoogste minaretten van het land: 52m.
Sommige delen van dit indrukwekkende gebouw dateren uit de 12de
eeuw, maar pas twee eeuwen later kreeg het zijn huidige vorm. Het wordt dan ook
gezien als een van de best bewaarde 14de eeuwse gebouwen van Iran. De
prachtige architectonische details, niet in het minst het mozaïekwerk dat aan
de ingang werd gebruikt, is werkelijk spectaculair. De 99 namen van god staan
afgebeeld in de bijzonder verfijnde faience. ‘Als je die allemaal uit het
hoofd kent is je plaatsje in de hemel gereserveerd,’ lacht onze gids. Zelf gaat
ze nooit naar de moskee, maar ze legt uit dat vrouwen hier via twee tunnels tot
vlakbij de imam kunnen wandelen om hem persoonlijke vragen te stellen, zonder
door de mannenmassa te moeten lopen, want dat is hier nog steeds verboden.
De prachtig verlichte Jameh moskee.
|
gezelligheid. ’s Avonds eten we op het dak van het Oriënt hotel, waar we
uitkijken op de intussen prachtig verlichte Jameh moskee, die helemaal in het
blauw gehuld is en enkele indrukwekkende koepels. De sfeer zit goed, het eten
is heerlijk, de temperatuur is zwoel en de stad ziet er magisch uit ’s nachts.
Zelfs Iraniërs die nooit in Yazd zijn geweest kennen de Jameh moskee, want hij
staat afgebeeld op een briefje van 200 rial, wat overigens niks waard is want 1
euro is gelijk aan 47.000 rial. Toen wij een paar honderd euro gingen wisselen, hadden we zoveel biljetten
dat het leek of we net de bank hadden beroofd. Met bankkaarten kom je nergens
in dit land, dus uit voorzorg hebben we al die cash zo goed
mogelijk verdeeld op verschillende plekken, al is Iran op dat gebied best een
veilig land.
Ondernemende dames in Yadz.
|
is vrij kleinschalig, het is er erg rustig, er zijn leuke winkeltjes en de
ontmoetingen zijn hartverwarmend. Ik ga met een paar meisjes van onze groep shoppen
om onze beperkte kledij wat op te vrolijken. Onderweg ontmoet ik een fotografe
met drie vriendinnen, er worden foto’s gemaakt want een van de dames gaat
trouwen. Maar zelf poseren ze al even graag. Vier jonge ondernemende vrouwen
die zich amuseren en perfect hun mannetje staan. Leuk om te zien dat ook in
de minder grote steden strikte regels aan de laars worden gelapt. Want ook zij lopen
er modern bij met hun hoofddoek zover mogelijk naar achter. Een gewoonte die ik
intussen zelf heb overgenomen.
Amir Chakhmagh Complex. |
‘s Middags eten we in het Fooka restaurant een kameelstoofpotje,
dat vlot naar binnen gaat en wandelen we nog wat rond. Op het Chakhmagh plein ligt een
indrukwekkend gebouw met eveneens hoge minaretten: het Amir Chakmagh Complex. Het
is de grootste Hussainia in Iran, een plek waar de kleinzoon van Mohammed, die
in de 7de eeuw stierf, als een martelaar wordt vereerd en herinnerd.
Er is ook een badhuis, een waterreservoir en een karavanserai. Het is heel symmetrisch opgebouwd
met drie verdiepingen en grote alkoven, die ’s nachts oranje kleuren en het hele
complex nog indrukwekkender doen ogen. De fonteinen op het plein ervoor, zorgen
voor de finishing touch.
Zurkaneh knuppels.
|
punch. Vlakbij het Amir Chakhmagh plein wonen we een demonstratie bij
van een oude gevechtssport, Zurkaneh. Het is een men only club, al mogen
vrouwen wel komen kijken. Ze maken met een soort kruising tussen een baseball
bat en een gigantische oerknuppel, stijl The Flintstones, allerlei
slingerbewegingen boven het hoofd. Het spectaculaire is dat die knuppels bijna
niet te tillen zijn, laat staan dat je ze boven je hoofd zwaait zonder er
iemand mee KO te kloppen. Een sixpack is in elk geval geen must,
sommigen hebben meer het formaat van een sumoworstelaar. De oorsprong van deze
gevechtssport ligt in de pre-islamitische tijd toen het vooral clandestien werd beoefend en het wél de bedoeling was om de vijand ermee uit te schakelen.
Het zaaltje ligt op een antiek waterreservoir, waar we even de koelte
opzoeken na de zweterige sfeer van deze bijzonder vreemde training.
Zurkaneh, een ‘men only club’.
|
openbaar vervoer: trein, metro en dit keer een vip bus om de 450km naar Shiraz, een
reis die 6u duurt, te overbruggen. Het is bijzonder comfortabel en de
weg naar Shiraz is meer dan interessant, we rijden door een canyon en een vrij
woest gebergte. We stoppen slechts 1 keer om de benen te strekken en een koffie
te drinken. Ik doe een babbeltje met een Iraanse dame die vlot Engels spreekt en
zegt dat als we om een of andere reden nog eens moeten stoppen we het aan haar
mogen vragen. ‘Ik zorg er wel voor dat de chauffeur dan even op z’n rem trapt,’
lacht ze. De warmte van de mensen en de vaak leuke gesprekken die ik met ze heb, maken de reis nog een stuk boeiender.
Zeker de vrouwen zijn tot mijn verbazing erg openhartig.
Arg van Karim Khan.
|
in Shiraz. Het eerste
wat we zien als we Shiraz binnenrijden is de enorme citadel, de Arg van Karim
Khan, middenin het centrum. Eén van de torens is volgens mij in de leer gegaan bij
die van Pisa. Vooral ’s avonds is dit een hele sfeervolle plek. Shiraz is
de tweede grootste stad van Iran maar zo voelt het zeker niet. Er hangt een
gemoedelijke sfeer. De meeste highlights vinden we rond de bazaar aan het Goade-E-Arabanplein.
Er zijn twee niet te missen moskeeën: de Vakil- en Molk Moskee. De eerste is
bekend om zijn prachtige mozaïeken. Het lijkt alsof de sterren van de koepel
naar beneden dwarrelen. Opvallend ook zijn de vele bloemmotieven, Shiraz is
immers de stad van de tuinen. Maar wat ik vooral mooi vind is de gebedszaal met
de 48 spiraalvormige zuilen die verbazingwekkend goed bewaard bleven. Dit maakt
het een van de opvallendste moskeeën op onze reis.
Vakil moskee Shiraz.
|
Maar dé highlight in deze
stad is de Molk Moskee die beroemd is om zijn prachtige en vooral kleurrijke
glasramen die ’s ochtends vroeg het zonlicht opvangen. De kleuren worden in de
ruimte geprojecteerd als een soort caleidoscoop. Een niet te missen magisch
moment. Het enige vervelende is dat je er nooit alleen bent, want het is een van die
plekken die op Instagram boost. In de
rest van de moskee kan je wel alleen rondlopen, want de meesten komen enkel
het fenomeen fotograferen en verdwijnen. Er hangt een heerlijk rustgevende
sfeer.
Molk moskee Shiraz, met onderaan de dames uit ons groepje.
|
Er zijn een
paar leuke café’s in Shiraz met bijhorende terrasjes. De naam café moet je nogal
letterlijk nemen want je kan er voornamelijk koffie en thee krijgen en wat
fruitsapjes. Onze tournée minerale zit er dus al op. Maar voor degenen
die denken dat 16 dagen zonder alcohol een pure marteling is, zijn er wel
alcoholvrije biertjes te krijgen in veel restaurants. Lunchen doen we in restaurant Ferdowsi in de gelijknamige
straat, we eten een soort chicken pot. Het eten in Iran is echt wel lekker. En
al zijn er heel wat vleesgerechten, de vegetariërs in de groep vinden gelukkig
ook altijd hun zin.
Graf van de beroemde poëet Hafez in Shiraz.
|
zijn dood in 1390, in Shiraz, een stad die blijkbaar een hele rits kunstenaars van inspiratie voorzag. Als een van de grootste critici van de Ascetische Islam, schreef hij vooral
over de liefde en het liederlijke leven: wijn drinken, dansen en plezier maken.
Wijn was hier ooit erg populair, de wereldbekende shirazdruif komt van hier. Hij
zei o.a.: ‘het is beter om wijn te drinken dan op de mensen neer te kijken. ’Iets
waar we ons volledig in kunnen vinden. ‘Het leven zou vrolijk moeten zijn’, zei
hij ook en dat is iets waar niet alleen wij, maar ook de Iraniërs hem blijkbaar
in volgen. Hij is ontzettend populair want naast iedere Koran heeft elke familie ook een werk van Hafez
liggen. De tuin waarin
zijn graf onder een prieeltje in de vorm van een Derwish hoofddeksel
ligt, werd een bedevaartsoord voor zijn vele fans. Volgens
onze gids heeft het café veel met de
populariteit van de plek te maken. Nee, wijn kunnen we er niet drinken, alcohol
is zoals overal in Iran ook hier uit de boze, dus we stellen ons tevreden met
een koffie, maar dan wel met een heerlijk stuk chocoladetaart.
Qavam’s Orange Tree Garden.
|
struinen. Shiraz is niet alleen de stad van kunstenaars en poëten én
van de shirazdruif, maar het is vooral ook bekend om zijn tuinen. We bezoeken
er twee, de Naranjestan of Qavam’s Orange Tree Garden, met zoals altijd een mooi
paleis als blikvanger. Het mag dan wel de Orange Tree Garden heten, maar het eerste
wat ik zie zijn palmbomen en massa’s bloemen. Het maakt deel uit van de
kunstenfaculteit van de unief. Er zitten dus meisjes te tekenen in de tuin en sommige
studenten krijgen les in de schaduw van een boom. En die zijn er in overvloed. Shiraz
is dé sinaasappelstad, dus bij een tweede blik blijken er toch ook aardig wat
sinaasappelbomen te staan. Het museum met zijn mooie glasramen en unieke fresco’s
zorgt voor de kers op de taart.
Qavam’s Orange Tree Garden.
|
Twintig minuten daar vandaan ligt de Eramtuin.
We nemen een taxi, ze kosten haast niks en we delen het telkens door drie of
vier. Het is de snelste manier om ons te verplaatsen en omdat er veel
highlights zijn in deze stad is dat wel belangrijk. In de taxi’s klinkt er
altijd muziek en vreemd genoeg vooral van solo zangeressen, iets wat verboden
is in Iran. Vrouwen mogen niet zingen of dansen in het openbaar en al zeker
niet als leading lady. Alle grote zangeressen zijn dan ook uitgeweken naar
andere landen. Maar ze worden wel door iedereen beluisterd, de cd-hoezen
verdwijnen onder een tapijtje op het dashboard.
Eramtuin – Shiraz.
|
geluk. Shiraz is een groene stad met parkjes en palmbomen langs de
straten. En ondanks het feit dat het de grootste stad is na Teheran (1,3
miljoen inwoners) baadt alles er in een prettige, ontspannen sfeer. Ook in de
Eramtuin staat een 19de eeuws paleis, torenhoge cipressen en vanuit
de rozentuin komt een heerlijke aroma ons tegemoet. Bij het binnenkomen zien we
honderden potten geraniums staan en horen we dat ze uit, jawel, België
komen. Ook hier is de architectuur van de gebouwen indrukwekkend. Er is opvallend
veel gewerkt met spiegelmozaïeken, niks dan pracht en praal.
Mausoleum van Ali Ibn E Hamze.
|
Nog meer spiegeltjes krijgen we te zien in het mausoleum van
Ali Ibn E Hamze, de neef van de 8ste imam (er waren er 12 in totaal),
die in de 11de eeuw werd geboren. Voor we binnen mogen krijgen we
weer een chador om, zodat
onze wereldse kleren de doden niet zouden beschamen. We zijn er intussen
helemaal aan gewend geraakt. Het interieur is volledig bezet met spiegeltjes,
ze zouden er tien jaar aan gewerkt hebben. Het is dan ook bijzonder
indrukwekkend. Bling bling waarvan, wij Belgen aan de oorsprong liggen volgens
onze gids. Ze vertelt dat er ooit als staatscadeau van België twee enorme
spiegels werden opgestuurd, die jammer genoeg helemaal in scherven aankwamen. Zo
zou het idee ontstaan zijn om iets met die scherven te doen. Een vriendelijke
poging om ons op te hemelen, maar de kunst om met spiegelscherven interieurs
van paleizen te decoreren ontstond al in de 10de eeuw in Isfahan,
toen er van België nog geen sprake was.
Rondsnuffelen in een bazaar hoort erbij.
|
Twee eervolle vermeldingen voor ons
landje in één namiddag, daar moeten we iets op drinken. En de beste plek daarvoor
is de bazaar. Op een Jokerreis is er altijd wel tijd om wat rond te snuffelen en
een goeie koffie of een Iraanse thee te drinken. De bazaar is zoals overal in
Iran kleurrijk en druk, ik geniet ervan om in dit soort doolhoven van de
consumptie rond te dwalen. En ondanks de precaire economische toestand in Iran wordt er behoorlijk wat afgehandeld.
verhaal in verschillende stukken ingedeeld, dus stay tuned. Het vervolg kunnen
jullie lezen in Iran (4).
Bij Joker kan je terecht voor avontuurlijke, actieve reizen voor zowat elke leeftijdscategorie. Je kan kiezen tussen een comfortreis of een avontuurlijke reis naar Iran. Het programma komt grotendeels overeen, maar bij Joker Comfort Editions wordt avontuur gecombineerd met de comfortabele omstandigheden van een goed bed, een prettig reistempo en hoofdzakelijk privévervoer. Dat geldt voor al hun comfortgroepsreizen (40) die trouwens zeer kleinschalig zijn, kleine groepjes gelijkgestemde reizigers, naar gelang de bestemming tussen 5 en 13 deelnemers. Je kan je Iranreis boeken op: www.joker.be/nl
19/4 tot 4/5 2019
Geef een reactie