Ooit was het een mondain kustoord waar de Parijse bourgeoisie grote sier maakte op de stranden, vandaag is het opgeslokt door het alsmaar uitdijende Le Havre: Sainte-Adresse. Gelegen op het hoogste punt van Seine-Maritime kijkt het dorp uit over de oneindige oceaan en de nabijgelegen metropool. En dan is er nog de immense Belgische historische voetafdruk. Sainte-Adresse: ‘the Belgian connection in Normandy’.
Sainte-Adresse, Belgische hoofdstad. De Franse en Normandische vlag wapperen broederlijk naast de Belgische driekleur, er staat een Belgische postbus, een levensgrote songtekst van Jacques Brel én een standbeeld van Koning Albert I naar wie er ook een laan werd vernoemd. In Sainte-Adresse (Le Havre) hebben ze duidelijk iets met België. Toegegeven, tot voor 6 jaar wist ik het zelf niet, maar voor het waarom moeten we terug in de tijd toen de Eerste Wereldoorlog in Europa in volle hevigheid woedde. Terwijl de Duitsers België onder de voet lopen, trekt de Belgische regering naar Sainte-Adresse waar ze van oktober 1914 tot november 1918 in ballingschap regeert vanuit de Dufayel building.
Vier jaar lang was Sainte-Adresse dus de administratieve hoofdstad van België. De Belgische Rijkswacht handhaafde er de orde, Belgen hadden er hun eigen postkantoor, postzegels en postbussen, waarvan er één, La Boite aux Lettres Rouge du Havre, nog symbolisch getuigt. Toch kwam onze toenmalige koning, Albert I, hier zelden. Hij regeerde vanuit z’n villa in De Panne, in het stukje vrij Belgisch achterland. En dan zijn er nog de vele Belgische vluchtelingen die Sainte-Adresse tijdens de Eerste Wereldoorlog opving. Dat ze hier op hun Belgische link nog steeds ontzettend trots zijn, is duidelijk.
“Vier jaar lang was Sainte-Adresse de administratieve hoofdstad van België.”
Le bout du monde. Sainte-Adresse groeide eind 19e eeuw uit tot een chique badplaats, de favoriete hang-out van de rijke bourgeoisie. Iets wat ook Claude Monet niet ontging die er aan de lopende band strandtafereeltjes schilderde. Georges Dufayel liet er in 1905 de mondaine wijk Nice Havrais bouwen. Ik volg l’Avenue des Régates, die werd aangelegd naar het model van de Promenade des Anglais in Nice, naar de uithoek Le Bout du Monde. Dit strand, waar een zalige rust heerst, heeft sinds kort een nieuwe bewoner: het witte beeld van een vader met kind op de schouders, Jusqu’au Bout du Monde, van Fabien Mérelle. Een must is de nabijgelegen gezellige strandbar die, jawel, Au Bout du Monde heet en waar je met een drankje kan mijmeren met uitzicht op de gulle oneindigheid.
“Sainte-Adresse groeide eind 19e eeuw uit tot de favoriete hang-out van de rijke bourgeoisie.”
Kunst in een kruitvat. Als uiterste punt van de Seinemonding klampt Sainte-Adresse zich letterlijk vast aan een 200m hoge rotswand vanwaar ik een subliem panorama over Le Havre heb. Bezienswaardigheden zijn o.a. de 19e eeuwse zeemanskapel Notre-Dame-des-Flots, le Pain de Sucre, een mausoleum waarvan de vorm me aan een enorme dildo doet denken en Château des Gadelles, een van de weinige flamboyante 19e eeuwse villa’s die de bombardementen van 1944 trotseerden. En dan is er nog het Fort van Sainte-Adresse, gelegen op het hoogste punt van heel de Seine-Maritime.
Nadat dit oude bolwerk in 1972 in onbruik raakte, kreeg het een decennium geleden een nieuwe bestemming als botanische tuin: les Jardins Suspendus, waar ik behalve planten uit alle werelddelen, ook hedendaagse kunst kan bewonderen. Zoals Sisyphus Casemate van de Braziliaanse Henrique Oliveira, een quasi levend kunstwerk dat je van binnen én van buiten kan bekijken. Net als in de rest van Le Havre is er ook veel street art te zien. ‘Light at the End’ is een bijzonder indrukwekkende hedendaagse muurschildering van de broers Ratur & Sckaro, in een van de tunnels. Het is de perfecte antipool van de klassieke en levensgrote Pieta, die de excentrieke Arthur Lenne in 1945 op de muur van een oud buskruitmagazijn schilderde.
“Le Pain de Sucre is een mausoleum waarvan de vorm me aan een enorme dildo doet denken.”
OVERNACHTEN: Ik sliep in Le Vent d’Ouest, een gezellig viersterrenhotel met spa, in de schaduw van Eglise Saint-Joseph en op wandelafstand van het strand. Gezellige lobby, bar, ontbijtruimte en kamers met Britse charme, antieke meubelen en veel marine relics. Uitgebreid ontbijt. Info en reservaties: ventdouest.fr
TIPS:
LEES MEER OVER NORMANDIË:
Geef een reactie