Een filosofische babbel. Terwijl ik eten koop in het
station van Teheran voor onze 15u durende treinrit naar Kerman, kom ik een man
tegen die spontaan begint te praten tegen me in zeer goed Engels. In een
notendop legt hij even uit hoe Iran in mekaar zit, met zichzelf als voorbeeld. ‘Ik
kom uit het noorden,’ zegt hij, ‘waar we vooral met intellectuele dingen bezig
zijn, mijn vrouw komt uit het zuiden waar emoties de hoofdrol spelen. Wij zijn
compleet tegengestelden,’ lacht hij, ‘net als dit land. Ik ben atheïst, zij is
gelovig. Wat vind jij van Iran tot nu toe,’vraagt hij. Als ik zeg dat ik de
mensen vooral erg sympathiek vind, knikt hij. ‘Dat zijn we ook. Maar er is ook
veel façade. Wanneer je door die façade geraakt, dan pas ontdek je het ware
Iran.’ Met die filosofische woorden neemt hij afscheid. Ik ben er van overtuigd
dat we met ons groepje van 10 daar wel in zullen slagen. Niemand is op z’n
mondje gevallen en vooral de vrouwelijke bende in deze groep is erg nieuwsgierig.
Dus die façade moet al heel rigide zijn om te kunnen weerstaan aan zoveel
charme en curiositeit.

Met de trein door Iran.

Citadel Rayen.

Rayen is een perfect alternatief, het
werd meer dan 1300 jaar geleden gebouwd en er woonden nog mensen tot zo’n 150
jaar terug. Achter de citadel zien we de berg Haraz hoog boven alles
uittorenen. Met z’n 4501m is het de vierde hoogste berg van Iran. Op het eerste
gezicht staat de citadel in the middle of nowhere, maar hij ligt op de ooit erg
de drukke handelsroute tussen Bam en Kerman. De hoge muren en perfecte ligging op
een heuvel zorgden ervoor dat het fort, dat maar liefst 16 wachttorens telde, nooit
werd ingenomen door de Arabieren. Ik loop er nog even alleen rond om de verhalen
wat te laten bezinken en me in te beelden hoe het moet geweest zijn om hier te
leven. Omdat Bam jarenlang dé grote trekpleister was, werd deze site stiefmoederlijk
behandeld. Maar er wordt nu hard aan gewerkt. Leuk om te zien, want het gebeurt
nog op precies dezelfde manier als 1300 jaar geleden.

De Shahzadeh tuin.

Symmetrie als rustpunt. Mijn eerste Perzische tuin,
Shahzadeh (tuin van de prins), 35km van Kerman  is meteen een van de mooiste van het land. Liefst 9 tuinen in Iran behoren tot Unesco Werelderfgoed. Ik heb nog nooit
zoveel Werelderfgoed gezien op zo’n korte tijd. De tuin werd in 1850 aangelegd, sommige stukken zijn nooit afgewerkt omdat de koning die de
opdracht gaf stierf voor hij klaar was. Perzische tuinen volgen altijd het reliëf
en de natuurlijke glooiingen van het terrein. Er zijn pools aangelegd op 8
niveaus met telkens een kleine waterval om het hoogteverschil van 20m te
overbruggen. Beneden wordt het water opgevangen en terug naar boven gestuwd. De
esthetiek was belangrijk, maar dit vernuftige irrigatiesysteem wordt natuurlijk
in de eerste plaats gebruikt om de bomen en planten water te geven. De meeste
bomen staan hier al sinds het begin en zijn dus meer dan 150 jaar oud. ‘Van de 9 tuinen is dit de meest symmetrische,’ vertelt de gids.

De Shahzadeh tuin.

Ondergrondse qanats.

De tunnelgravers begonnen aan een bron in de bergen en zorgde dat
het water,zonder dat het bloot werd gesteld aan allerlei microben, of het
verdampte door de grote hitte tot bij de mensen geraakte. Een akelig detail:
deze tunnelgravers waren altijd in het wit gekleed, zo hadden ze hun lijkwade
al aan als er een tunnel instortte. Qanats waren synoniem voor leven. En omdat
ze zo belangrijk waren bestonden er zelfs qanatwetten die de eigenaars, die veel
geld investeerden, moesten beschermen. Deze qanats zorgden ook in de droogste regio’s
van het land voor water. Zo konden tuinen als Shahzadeh aangelegd worden middenin
de woestijn. Ik vind het vooral spectaculair dat dit 3000 jaar oude, vernuftig
irrigatiesysteem standhoudt tot op de dag van vandaag.

Logeren bij locals in de woestijn.

Karavanserai.

Maar vannacht gaan we op stap.
We trekken de woestijn in nog voor de zonsondergang. Jammer genoeg gooien wolken
roet in het eten. De zon verdwijnt nog voor ze de kans krijgt er een prachtig
kleurenspektakel van te maken. In een karavanserai drinken we thee en wordt er
voor ons gebarbecued. Ik loop intussen nog even de woestijn in om wat foto’s te
maken voor het helemaal donker wordt. Er gaat een enorme rust uit van deze
plek. Ik geniet ervan om even alleen te zijn en rond te lopen met als enige compagnon
een kleine hagedis die, ook als ik even ga zitten, in mijn buurt blijft. De
barbecuesmaakt uitstekend.

Lut woestijn.

Magie in het kwadraat. Om 5u staan we klaar om iets
verder de Lut woestijn in te trekken. In het sobere licht nog voor de zon opkomt
lijkt het alsof de skyline van een oude medina voor ons opduikt met torentjes,
kantelen, ramen en deuren. Mijn fantasie gaat in overdrive. En net voor de
eerste zonnestralen boven de bergen uitkomen is het alsof de rotsen op water
drijven. De zonsopgang zelf is erg wazig. Maar het is ronduit magisch om de silhouetten
van de rotsen tot leven te zien komen en de echte vormen waar te nemen. 20
miljoen jaar geleden was dit de Tetis Zee, waardoor het nu nog steeds een
zoutwoestijn wordt genoemd.

Lut woestijn.

Met het opkomende licht zie ik effectief witte stukken,
want door de regen van de afgelopen dagen komt het zout naar boven. Het is niet
alleen een van de droogste woestijnen maar ook de warmste plek op aarde waar al
temperaturen van om en rond de 70° werden gemeten. Gelukkig is dat niet het
geval vandaag, want we gaan een paar uur wandelen met Ebrahim, een goedlachse herder
die de hele tijd liefdesliedjes zingt. Hij heeft twee dromedarissen waarop we
om beurten mogen rijden. Na een paar uur rondtrekken snap ik perfect waarom deze
woestijn Unesco Werelderfgoed is.

Kerman bazaar.

Hamam-e-Ganjali Khan.

En vermits het al in 1971 een antropologisch
museum werd, zijn de poppen erg gedateerd. Al is die jaren’70 stijl natuurlijk
ook weer een heel klein beetje trendy. Met z’n drieën verkennen we de rest van
de bazaar op zoek naar sjaaltjes en wie weet een of andere onverwachte schat. De
sjaaltjes kunnen we al snel afvinken, we kopen ook wat fruit. En na de karamelachtige
drank die ze hier vaak koffie noemen, gaan we op zoek naar een echte koffiebar.
We vinden een hippe food truck met twee trendy chics die geweldige koffie
serveren, zelfs cappuccino, wat we tot nu toe buiten in Teheran niet meer
hebben gedronken. Ik geniet ervan om even de wereld gewoon te zien
voorbijtrekken, want voor mij is ook dat een van de highlights in Iran. Tijd is
hier immers eindeloos.

Kerman bazaar.

Europe meets Iran.

Ik kijk vooral met grote ogen naar Roya’s inzeeptechniek.
Nadat ze een doek in een emmer met zeep heeft gestopt draait ze die in het rond
waardoor er een enorme bel van minstens 1m diameter wordt gevormd, die heel
zacht op me neer dwarrelt. Daarna volgen er weer tientallen liters water. Ik
word ook nog met schapenvet gescrubd, mijn haar wordt gewassen en ik krijg een korte
heel relaxerende rugmassage. Als ik haar 200.000 rial geef als fooi in plaats
van de gebruikelijke 100.000 (een equivalent van 3,5 euro), word ik gekust,
omarmd en geknuffeld. Ze wil ook persé met me op de foto. Maar niet zonder dat
ze zich eerst helemaal volgens de regels heeft aangekleed. No way dat ze in
haar toch wel heel zedige badpak of zelfs badjas wil poseren met me. Na nog wat
knuffels gaat ze plots heel stijf met uitgestrekte arm voor me staan en zegt: ‘Europe
meets Iran’ en doet ze alsof ze een politica is. Een vrouw naar mijn hart en
eentje met humor. We betalen nog geen 14 euro.

Eten bij locals in Meymad.

We lunchen bij een van de dames. Ze heeft een grote pot soep
gemaakt op een vuurtje in de grot, die veel ruimer is dan ik verwachtte.  We worden rijkelijk bediend en
het is bijzonder lekker. Net zoals op de meeste plekken zitten we op kussens op
de grond. We sluiten zoals overal af me thee, intussen geef ik mijn ogen de kost.
Als ik nadien nog wat ga rondlopen probeer ik een gesprek aan te knopen met een
van de oudere dames van het dorp, maar vlotten doet het niet echt. De tongen
komen pas iets losser als ik bij een van hen gedroogde appeltjes koop. En dat
zal niet mijn laatste zakje zijn deze reis, want ik ben er meteen helemaal aan
verknocht.