Wit-Rusland geen alledaagse bestemming is, geef ik grif toe. Maar zoeken we
niet vaak plekken, zoals dit ex Sovjet-Unieland, waar we volkomen gedepayseerd
zijn? Van de bijna 10 miljoen inwoners leven er 2 miljoen in de hoofdstad
Minsk, een bevreemdende, maar boeiende stad, die zich ’s nachts ontpopt als
uitgaansparadijs. Een citytrip in een van de belangrijkste neo-classicistische steden van de 20ste eeuw. Een sprong in het onbekende.
 |
| Cinema posters kopen in een oldtimer in de oude stad. |
nemen. Als ik vraag of Europe Assistance niet voldoet, begrijpt niemand plots
nog Engels. Voor de kostprijs moet ik het niet laten: 2 euro. Als dit de
gangbare prijzen zijn belooft dit een goedkope reis te worden. Waarom ga ik
naar Wit-Rusland, de laatste dictatuur in Europa? Eerst en vooral omdat Belavia
sinds eind april rechtstreekse vluchten heeft naar Minsk vanuit Charleroi Airport
en ik een uitnodiging kreeg om mee te gaan met een van de eerste vluchten en uiteraard
omdat ik als journalist van nature erg nieuwsgierig ben. Ik had niet veel verwachtingen voor ik vertrok, want we weten bitter weinig over Belarus. Het is
een land dat een balans probeert te vinden tussen enerzijds de verregaande
invloed van de ex Sovjet-Unie en anderzijds haar Europese roots.
 |
| Neo-classicistisch vakbondspaleis van Cultuur . |
President
Lukashenko, die het land sinds 1994 met ijzeren hand leidt is persona non
grata, zowel in de States als in Europa. En dat heeft Belarus uiteraard afgezonderd.
De regering mengt zich in alles. Dit soort repressieve politiek leidt tot niks. De enige positieve consequentie is dat het een veilig land is én erg netjes.
Het wordt wel eens spottend het schoonste land ter wereld genoemd. Chirurgen
zouden zonder probleem een operatie kunnen uitvoeren op de stoep bij wijze van
spreken. Er ligt werkelijk geen vuiltje in de straten. Al is dat natuurlijk een
magere troost voor een regime dat alle vrijheden die wij kennen aan banden
legt. De Wit-Russen zelf blijven er vrij pragmatisch onder, ze hebben een dak
boven het hoofd, armoede heb ik er niet gezien, maar daarvoor ben ik waarschijnlijk veel te kort in het land gebleven. Wat ik wel gezien heb is dat de mensen veel lachen,
plezier maken, uitgaan en de politiek links laten liggen, in dit geval
letterlijk.
 |
| Het enorme Onafhankelijkheidsplein met het parlementsgebouw en de St. Simon en Helenakerk. |
Uit de as herrezen. Tijdens de 2de WO
werd de hele stad vernield. Eerst hebben de nazi’s de Russen teruggedreven
daarna baande het Rode Leger zich een weg doorheen Minsk, richting Berlijn. Het
werd dus twee keer platgewalst, er bleef zo goed als niks van over. Maar de
hoofdstad werd in tien jaar tijd volledig heropgebouwd met hulp van de
inwoners. In hoeverre dat onder lichte
dwang gebeurde, vertelt mijn gids Natallia er niet bij.
 |
| Twee in één: City Gate met schaduw van zichzelf. |
Ze lieten een stad
herrijzen in een niet te miskennen communistische stijl: brede avenues, grote
parken, statige neoclassicistische gebouwen en heroïsche monumenten. Het is
een tijdloos decor, voor mij een beetje onwerkelijk, want de Leninistische
stijl van de gebouwen is op z’n minst bevreemdend. Belarus heeft in
tegenstelling tot Rusland zelf, de Sovjet-Russische pagina nog niet omgedraaid.
De reden waarom het wel eens het openluchtmuseum van de Sovjet-Unie wordt genoemd. Al
zorgen vooral de jongeren ervoor dat daar stilaan verandering in komt.
 |
| Parlement by night, bijna onwerkelijk. |
belangrijkste en langste straat in Minsk, 15,3 km, viert de Leninistische stijl
hoogtij. Je vindt er zowat alle belangrijke gebouwen, shops en monumenten. Hij
loopt ook langs de 5 belangrijkste pleinen. Het Parlement op Independence
Square is veruit het meest opvallende
gebouw. Ik zie het voor het eerst ’s nachts nadat ik vanuit het oude centrum
met een aantal mensen te voet terug naar het hotel wandel. Om middernacht zijn
de straten zo goed als verlaten, toch voel ik me op geen enkel moment
ongemakkelijk, het is een veilige stad. En ondanks de 2 miljoen inwoners zien
we ook bijna geen auto’s op dit late uur. Terugwandelen blijkt niet zo’n goed plan, want wat 20 minuten had mogen
duren wordt al snel 1,5u, zeker als we nog even onze weg kwijtspelen. Het gekke
is dat alle straten naar rechts lijken dood te lopen. Leuke symboliek of puur
toeval?
 |
| Opera en Ballet theater in het Yanka Kupala Park. |
KGB. Als ik overdag terug op het Onafhankelijkheidsplein kom ziet
het Parlementsgebouw er nog steeds even onwerkelijk uit, alsof het gemaakt werd
van witte legoblokjes. Nooit zulke symmetrie en strakke lijnen gezien. Lenin
houdt de wacht voor de deur en overschouwt vanop zijn gigantische sokkel het
hele plein. Een paar jaar geleden mocht je hier geen foto’s maken, nu lijkt
niemand er een probleem mee te hebben, zelfs niet als ik wacht tot een militair
met zijn oversized groene kepi door mijn beeld loopt. Bij het indrukwekkende
KGB gebouw houd ik mijn fototoestel wel in mijn tas, big brother is watching.
 |
| Het Onafhankelijksheidsplein omringd door Sovjet architectuur. |
Een halve eeuw terug. Independence Square is een immens plein, het gevoel van
ruimte is enorm. Het enige bouwwerk dat uit de toon valt is de baksteengotieke St. Simon en Helena (1910), een katholieke kerk in een overwegend
orthodox land. Het is een van de weinige gebouwen dat de oorlog overleefde. Het
werd tijdens de Sovjetperiode gebruikt als cinema, in 1990 werd het terug een
kerk. Onder het plein ligt een shoppingcentrum, met oa een vodkasupermarkt. Het
volledige plein en de Onafhankelijkheids Avenue zijn één grote ode aan de
neoclassicistische architectuur, alleen dit is al een bezoek waard.
 |
| City Gate Minsk. |
the City, twee identieke gebouwen die een soort poort vormen naar de rest van
de stad. Hier hangt de grootste klok van Minsk, meegenomen als trofee uit
Berlijn, waar op oudejaarsavond de laatste minuten worden afgeteld. De beelden
op beide gebouwen stellen beroepen voor uit de communistische periode. Ik bezoek de populaire GUM, een staatswinkel waar de klok ruim 50 jaar is teruggedraaid.
Het lijkt alsof ik een oud fotoboek binnenstap. Alles wat je er kan kopen komt
uit Belarus. Een echt centrum is er niet, als we dan toch al over een
centrum spreken ligt dat tussen het Overwinnings- en het Onafhankelijkheidsplein.
 |
| Het gezellige Svobody plein in het oude centrum. |
Op het Overwinningsplein staat een enorme obelisk, als verheerlijking van de
verpletterende overwinning op de Duitsers, met net als bij ons een eeuwige
vlam. De Memorial hall ligt er pal onder. Het plein ligt tussen de twee
populairste parken, want Minsk is een groene stad. Het Gorkipark met het reuzenrad en het Yanka Kupala Park. Perfecte plekken om een rondje people
watching uit te zitten. Hun Botanische tuin is de derde grootste van Europa, na
Londen en Madrid. Enorm populair, maar sinds ze 1 euro inkom vragen is er van
voetgangersfiles plots geen sprake meer.
 |
| Bibliotheek Minsk. |
die pas in 2006 zijn deuren opende. Het lijkt op een gigantische diamant
balancerend op een spiegelachtige UFO, hij is 73 m hoog. Er is een observatiedek
op het dak en net eronder een bar. Veel valt er niet te observeren want het ligt
net buiten het centrum. Het gebouw zelf is wel interessant, het is nl. een van
de grootste bibliotheken van Europa met zomaar even 9 miljoen gedrukte boeken
en manuscripten, digitale informatie en magazines en dat alles in 80 talen. Het
staat op de lijst van 33 gekste gebouwen ter wereld op nr 17. Ons atomium staat
op 7. Verder is het Grand Opera- en Ballet Theater erg mooi in het Yanka Kupala
park, het is geïnspireerd op een Romeins Amphitheater. En ik ben eens binnen
gelopen in het Belarusian Great Patriotic War museum, waar zoals te verwachten een
boel sikkels en hamers te zien zijn, wapens, uniformen en veel Russisch
machtsvertoon. Het lijkt of je een geschiedenisboek binnenstapt, letterlijk en
figuurlijk.
 |
| De Orthodoxe Heilige Geestkathedraal in het oude Minsk. |
eeuwse kathedraal van de Holy Spirit de aandachttrekker is. Voor mij de mooiste
kerk van de stad met twee torens uitkijkend op de Svisloch rivier. Ooit een
katholieke kerk die samen met het klooster toebehoorde aan de
Benedictijnenorde, nu is het de belangrijkste orthodoxe kerk van Minsk. Het is
alsof ik Rusland achter me laat en Europa binnenwandel. De hele buurt straalt een
Europese sfeer uit. De straatjes zijn smal en het Svobody plein aan het oude
stadhuis is gezellig. Een bronzen arend, het symbool van de stad kijkt uit
er trots over uit. Er worden veel festivals georganiseerd. Eromheen liggen straten die
vooral ’s nachts tot leven komen met ontelbare bars, en een paar leuke
restaurants en terrasjes.
 |
| Het voormalige stadhuis in de gezellige oude stad. |
een van de meest indrukwekkende monumenten van de stad. Een soort kapel waar de
omgekomen soldaten van de Afghaanse oorlog worden herdacht door gigantische
bronzen beelden van moeders die zich afvragen waar hun zonen gebleven zijn. Iets
verder staat een huilend engeltje, verdrietig omdat hij de Wit-Russische
soldaten niet heeft kunnen redden. Natallia zegt dat de meeste moeders het
beeld aanraken om er zeker van te zijn dat hun zonen dit trieste lot niet
moeten ondergaan.
 |
| Island of Tears: moeders treuren om hun verloren zonen uit de Afghaanse oorlog. |
Maar volgens een dame die naast het beeld staat moet je het
geslacht van dit engeltje (zijn engelen niet geslachtsloos?) aanraken als
pas gehuwde bruid, want het brengt eeuwig geluk in je huwelijk en een zoontje
als eerste kind. Zijn jongeheertje heeft intussen een andere kleur gekregen
dankzij de enorme vrouwelijke belangstelling. Hopelijk heeft dat niks te maken
met de tranen die effectief uit zijn ogen druppen. Het monument dat het meeste indruk op me maakt is De Pit, een beeldhouwwerk dat de 100.000 joden die in Minsk woonden en bijna allemaal zijn omgebracht tijdens de 2de WO, herdenkt.
 |
| Een huilende engel zorgt voor eeuwig geluk. |
veel burgers van Minsk kwamen om, omdat ze zich bijzonder hevig hebben verzet
tegen de nazi’s, waardoor ze de naam Hero City kregen. De partizanen hebben
veel Joden gered en hen verstopt in de bossen die Minsk nog steeds omringen.
Toch hebben weinig van hen de oorlog overleefd. Het bronzen beeldhouwwerk, ‘Het
laatste pad’ stelt een rij Joden voor die afdaalt in de Pit om hun
verschrikkelijke lot te ondergaan. Ik word er stil van.
 |
| De Pit |
Gastronomie. Ik probeer in Minsk zowel de plaatselijke als de voor mij
exotische Syberiche keuken uit. In Vasiliki, een traditioneel Wit-Russisch
restaurant, wordt de tafel volgezet met koude gerechten, veel charcuterie en
champignons en hét hoofdbestanddeel van de keuken: bulba, de aardappel. Ze
zouden meer dan 300 aardappelgerechten hebben. Draniki, aardappelpannenkoeken
worden in elk geval bij zowat alles geserveerd en zijn best lekker. Laten we
kort zijn, een lichte keuken is het niet.
 |
| Musku filet, yakut stijl. |
Het restaurant dat me het meest heeft verrast is Northern Expedition, een
Siberisch restaurant prachtig gelegen in een bos aan de kant van de stad. Ik
eet er voor het eerst een stroganina van Muksun filet, yakut stijl. De vis wordt
binnen de 5 minuten dat hij gevangen wordt ingevroren en rauw bevroren gegeten. Er worden smalle plakken van gesneden, die in een artistiek
krul op mijn bord terechtkomen. Het is niet alleen lekker maar ook erg mooi. De
geflambeerde hertenfilet nadien is ook om vingers en duimen bij af te likken.
Volgens Natallia is het een van de beste restaurants in Minsk. Een adres om te
onthouden.
 |
| Street art was tot kort verboden in Minsk. |
in Wit-Rusland. Maar intussen heeft de regering gebouwen ten dienste gesteld
van de artiesten, zoals in Oktjabrskaja street (Oktoberstraat). De bekende
Braziliaanse artiest Ramon Martins beschilderde er de grootste muur ooit,
3000 m2, vol bedreigde diersoorten uit Belarus, met o.a. een gigantische bizon. Ik
tref er een lokale jongen aan die op zijn beurt een kleurrijke fresco uit zijn
arm tovert. Het begon in 2014 toen de Braziliaanse ambassade het eerste
internationale Street Art Festival Vulcia Brasil organiseerde in Oktoberstraat,
wat ook wel Minsks ‘cultural Mile’ wordt genoemd.
 |
| De Braziliaanse kunstenaar Ramon Martins beschilderde 3000 m2 muur. |
De industriële zone is nu
super trendy. Het wordt vaak vergeleken met Berlijn. Er zijn leuke bars en hippe
restaurants. Live muziek en DJ’s vrolijken de boel op en in de zomer worden er
street parties georganiseerd. Niet meteen wat ik verwachtte toen ik gisteren op
het Onafhankelijkheidsplein stond. Ik ga een bar binnen die vrij vertaald Bad
Boy heet. Aan de overkant ligt de Huligan bar, wat live muziek betreft proberen
ze mekaar de loef af te steken. Enzo, een restaurant-cafe met een leuk terras,
organiseert geregeld koffiefestivals met een paar beroemde Wit-Russische barristas.
Een lunch kost niet meer dan 5 roebels, wat snel uitgerekend 2,5 euro is.
 |
| ‘Drie man en een paardenkop’ in het hippe Bad Boy. |
mijn grote verbazing is het nachtleven erg levendig. Natallia en een paar
vriendinnen nemen me mee voor een nachtje barhoppen in de oude stad rond
Zybickaja street, verbazingwekkend en niet meteen wat ik voor ogen had toen ik naar Belarus
vertrok. We beginnen in een craft beer bar, Beercap, in het bijhorende
winkeltje worden er tot mijn verbazing behoorlijk wat Belgische bieren verkocht.
De Wit-Russische craftbieren zijn niet meteen mijn ding, maar ik ben dan ook
geen fervente bierdrinker. Ze hebben wel fantasierijke namen zoals Bounty Killer of Evil Grape.
 |
| Wit Russisch craftbier. |
De volgende bar, Jars and Bottles, is een erg trendy
plek, waar ze voornamelijk wodka shots serveren met de meest uiteenlopende mengsels die ze zelf maken. Zo laat ik me een shotje aanpraten met zuring, dat ik meteen
tot mijn plaatselijke lievelingsdrank bombardeer. Heerlijk, net alsof ik vers
gemaaid gras drink. In de Gambrinus kan je home made vodka shots voor 1€ drinken,
erg populair bij de lokale bevolking die gemiddeld slechts 300 euro per maand
verdient. We gaan tenslotte nog een cocktail drinken in een piepkleine maar
gezellige tequila bar, Pushka, waar de obers de perfecte cocktails uit hun mouw
schudden. Ik drink een Juanita, een soort gazpacho met alcohol, erg lekker en
lichtjes pikant.
 |
| De gezellige uitgaansbuurt in het oude centrum. |
lijkt alsof ik van een oubollig maar mooi museum een trendy, hippe wereld
binnenstap. Het is in elk geval een belevenis die je nergens anders meemaakt.
Er moet nog wat gewerkt worden aan de service, al gaat het al behoorlijk de
goeie richting uit en hun Engels moet nog wat opgeblonken worden, maar nu je er visa-vrij naartoe kan staat de deur wijd open en maken ze zich langzaam klaar
om horden toeristen te ontvangen.
27 april zijn er 3x per week rechtstreekse vluchten vanuit Charleroi naar Minsk met BELAVIA, de nationale Wit-Russische
luchtvaartmaatschappij. Info over Belavia, de recente vluchten naar Minsk
en over Brussels South Charleroi Airport.
Voor individuele reizen naar Minsk bevelen we de zeer professionele Wit-Russische Prime Tour Travel aan. Info over Belarus: www.belarus.by
keuken. Kamers vanaf 86 €.
nodig als je maximum 5 dagen blijft. Als je langer wil blijven is de procedure
versoepeld, maar nog steeds ingewikkeld. Meer info: mfa.gov.by
Aan de grens word je onder lichte dwang verplicht een plaatselijke
ziekteverzekering te nemen. Maar die kost slechts 1€ per twee dagen dat je
ter plaatse blijft.
kreeg je 20.000 roebels voor een euro: nu krijg je nog twee roebels voor
dezelfde euro.
nu zowat overal. Alleen het KGB gebouw blijft een nono, alhoewel ik ook daarvan
foto’s zie opduiken.
expedition: Siberische specialiteiten: expedition-rest.by/en
genoeg is hun website niet vertaald, maar dit is het adres: Nezavisimosti 16.
Traditionele Wit-Russische keuken.
handige app: Minsk guide.
Geef een reactie